Workshop คนกับป่า
โดย Pulitzer Center และ RealFrame
ปกาเกอะญอ แปลว่า คนเรียบง่าย
ในเช้าที่อากาศเย็น อุณหภูมิประมาณ 15-18 องศา ผมตื่นนอนจากการขดตัวนอนหนาวในผ้าห่มลายสีสันน่ารัก ๆ เพราะว่าก่อนมาที่หมู่บ้านนี้ผมดันตัดสินใจเอากางเกงขายาวเดินป่ามาตัวเดียว
วันนี้ตื่นมาแต่เช้าเพราะว่ามีนัดกับคุณลุง หรือ พระตรีนิเวศน์ ผู้หลักผู้ใหญ่ของหมู่บ้านหินลาดใน พระตรีนิเวศน์ชอบให้คนทายอายุแก เพราะถึงแกจะอายุถึง 67 ปีแล้ว แต่ว่ายังคงแข็งแรงและแจ่มใสอยู่เสมอ
ผมเจอกับแกครั้งแรกตอนไปดูพิธีการลงแขกเกี่ยวข้าวที่ไร่หมุนเวียนของหมู่บ้าน ซึ่งเป็นประเพณีที่เมื่อถึงเวลาเก็บเกี่ยวของแต่ละไร่ ไม่ว่าเป็นของบ้านไหน ครอบครัวใดก็ตาม ทุกคนจะวนเวียนไปช่วยกัน เป็นกิจกรรมที่แสดงให้เห็นถึงความเป็นหนึ่งเดียวและการพึ่งพาอาศัยกันของทุกคนได้ดีมาก ๆ
ทางไปไร่บางจุดก็ชันสุด ๆ จนเราเองที่นั่งอยู่หลังกระบะต้องพยายามหาที่เกาะไม่ให้ตัวไหลไปอัดกัน หรือว่าแอบน่ากลัวตอนที่คุณลุงต้องกลับรถเพื่อขับขึ้นโค้งหักศอกก่อนขึ้นเนิน ซึ่งถ้าลุงถอยเพิ่มไปอีกซักหนึ่งเมตร เราคงได้ไปกลิ้งเล่นกันอยู่ในเหว ยังไงก็ตาม หลังจากผ่านหลุมและบ่อมานับไม่ถ้วนบนหลังรถกระบะถือว่าเป็นการจัดระเบียบลำไส้ให้เข้าที่เข้าทาง เราก็ถึงเวลาต้องลงเดิน
จริง ๆ แล้วเราก็แอบโชคดีที่ไม่ต้องเดินกันมาเองจากหมู่บ้าน ซึ่งคงใช้เวลาซัก 2-3 ชั่วโมง กว่าจะถึงคงถอดใจไม่ถ่ายรูปกันแล้ว ผมนี่นึกนับถือชาวบ้านทุกคนจริง ๆ เพราะว่าบางคนขับรถ บางคนมอเตอร์ไซค์ แต่บางคนเช่นพระตรีนิเวศน์ก็เลือกที่จะเดิน ซึ่งบอกเลยว่าเค้าเดินกันสบายสุด ๆ เวลาคุณลุงคุณป้าพาเดินดูป่าดูไร่ เราเองก็แอบเขินเพราะว่าวัยรุ่นอย่างเราก็หอบกันดังเหลือเกิน
ระหว่างที่เดินหามุมถ่ายรูปบนไร่ข้าวหมุนเวียน ที่มีความชันพอให้จะกลิ้งลงได้ ผมก็หันไปเห็นคุณลุงคนหนึ่งเดินมาจากไหนไม่รู้ เข้ามาทักทายและแนะนำตัวกับทุกคนอย่างเป็นมิตร พอมีโอกาสได้พูดคุยกับแก พระตรีนิเวศน์ก็เล่าเรื่องราวต่าง ๆ ให้ทีมงานฟังอย่างสนุกสนาน จากบทสนทนาเล็ก ๆ เพียงไม่นานทำให้ผมเริ่มประติดประต่อที่มาและความหมายของคำว่า ภูมิปัญญาท้องถิ่น ได้อย่างช้า ๆ
ไม่ว่าจะเป็นพิธีกรรมบวงสรวงต่าง ๆ ความเชื่อ หรือวิธีปฏิบัติของผู้คนชาวปกาเกอะญอ ทุกสิ่งได้ผ่านกระบวนการคิด ความเชื่อ ที่ส่งต่อจากรุ่นสู่รุ่น เป็นผลผลิตของความเข้าใจในธรรมชาติและการเป็นไปของป่าอย่างลึกซึ้งและแท้จริง ผมคิดว่านี่เป็นครั้งแรกที่ผมได้เห็น สัมผัส และเข้าใจคำว่า “อยู่แบบพึ่งพาอาศัยกัน” จริง ๆ
อ่านบทสัมภาษณ์และรายละเอียด โดยพี่เนย รัชชา สถิตทรงธรรม บน The Active | Thai PBS
ภาพถ่ายบางส่วนถูกนำไปจัดแสดงงานที่ หอศิลปกรุงเทพฯ BACC
วันลอยกระทง 2023
วันลอยกระทง คือการขอขมาและแสดงความสำนึกรู้คุณต่อแหล่งน้ำจริงเหรอ?
เราควรเลิกลอยไปเลย หรือว่าเราควรอุนรักษ์สืบสานประเพณีต่อไป
การเลิกก็ส่งผลกระทบกับการสร้างรายได้ของคนบางส่วน และหนึ่งในประเพณีไทยที่เกี่ยวข้องกับการอนุรักษ์ธรรมชาติ ซึ่งมีอยู่น้อยมากก็ค่อยๆจางหายไป
ถ้าจะสืบสาน เราจะเปลี่ยนแปลงความคิดคนยังไงให้ประเพณีนี้กลายเป็นวันที่คนหันมาสนใจและดูแลแหล่งน้ำของเราจริงๆ แทนที่การทำลาย
Loy Krathong, a long-standing Thai festival deeply connected to nature, faces challenges as people question whether this tradition genuinely promotes respect for water or contributes to its destruction.
Rooted in honoring rivers and water sources which is a big part of Thai tradition, the festival involves crafting "Krathong" from eco-friendly banana tree materials.
However, the addition of candles and toxic incense sticks, coupled with the widespread use of non-biodegradable materials like styrofoam, sharp pin, nails and other plastic materials has led to environmental concerns.
The festival, intended as a tribute to nature, now struggles with the dilemma of continuing a beautiful tradition that slowly destroys the meaning of it all.
The question is, how can we reshape tradition and preserving the festival's essence while truly focusing on improving our water sources instead of polluting them?
Hurricane Ian's Aftermatch 2022
Ian made landfall in southwestern Florida at category 4 intensity (on the Saffir-Simpson Hurricane Wind Scale), producing catastrophic storm surge, damaging winds, and historic freshwater flooding across much of central and northern Florida. Ian was responsible for over 150 direct and indirect deaths and over $112 billion in damage, making it the costliest hurricane in Florida’s history and the third-costliest in United States history.
March For Our Future
After a brutal 2022 Florida legislative session, we’ve decided that it’s time to get more Floridians working together to make our state an incredible place for all of us. The first annual March for Our Futures will be held the day after Earth Day, and will be a platform for Floridians to unify, organize, and mobilize what matters to them!!
Text Source: https://www.instagram.com/p/CcJns9gMGL4/
Sarasota, Florida, USA
